Verrekenen van een negatief verlofsaldo; mag dat?

Een werknemer zegt zijn arbeidsovereenkomst op gedurende het jaar en heeft per de einddatum meer verlof genoten dan tot dat moment is opgebouwd. Oftewel, de werknemer heeft een negatief verlofsaldo. Mag een werkgever dit negatieve verlofsaldo verrekenen met de eindafrekening?

De wet stelt strikte voorwaarden aan hetgeen een werkgever tijdens het dienstverband mag verrekenen met het loon van een werknemer. Bij het einde van het dienstverband worden de mogelijkheden tot verrekening ruimer. De wet regelt niet specifiek dat een negatief verlofsaldo mag worden verrekend. Of verrekening mogelijk is, zal afhangen van de omstandigheden van het geval en van hetgeen partijen hierover hebben afgesproken. Een dergelijke afspraak kan zijn opgenomen in de arbeidsovereenkomst maar ook in een cao. Soms leidt de formulering van zo’n afspraak tot discussie.

Recent oordeelde de rechtbank Noord-Holland over zo’n discussie. Waar ging het in deze zaak over?

Feiten en omstandigheden

Een werkneemster werkte als docent bij een school voor voortgezet onderwijs. Op de arbeidsovereenkomst was de Collectieve Arbeidsovereenkomst Voortgezet Onderwijs (de cao) van toepassing. De zomervakantie 2022 was door de minister vastgesteld van 16 juli tot en met 28 augustus 2022. Werkneemster zei haar arbeidsovereenkomst op 27 juni 2022 op per 1 september 2022. De cao bevat een verdeelsleutel ten aanzien van het vakantieverlof. De werknemer die niet gedurende het hele jaar in dienst is van de instelling, maakt aanspraak op een aantal dagen vakantieverlof dat wordt berekend volgens een bepaalde formule.

Werkgever heeft op de eindafrekening van werkneemster 14,25 dagen aan verlof, overeenkomend met een bedrag van € 3.765,11 bruto, ingehouden. Werkneemster stelt dat deze verrekening niet mag, onder meer vanwege strijd met de cao, strijd met goed werkgeverschap en strijd met de redelijkheid en billijkheid.

Oordeel rechter

De rechter was het niet met werkneemster eens. De cao geeft een verdeelsleutel voor de werknemer die niet gedurende het hele schooljaar in dienst is van de instelling, ongeacht de vraag of deze verdeelsleutel in het voordeel of het nadeel van deze werknemer werkt. De cao bepaalt namelijk niet dat als de verdeelsleutel tot een negatief saldo leidt, dit saldo niet mag worden verrekend en voor rekening en risico van werkgever komt. De verrekening is dus niet in strijd met de cao.

De rechter gaat ook niet mee in de stelling dat verrekening in strijd zou zijn met goed werkgeverschap of de redelijkheid en billijkheid. De schoolvakanties worden bij ministeriële regeling vastgelegd en zowel scholen als docenten zijn daaraan gebonden. Van de school kan dan ook niet worden verwacht dat zij werkneemster in de gelegenheid stelt om tijdens de zomervakantie werkzaamheden te verrichten omdat er dan nu eenmaal geen onderwijs gegeven wordt. Dat maakt dat ook geen sprake is van strijd met goed werkgeverschap dan wel de eisen van redelijkheid en billijkheid.

Voor zover de cao een leemte zou bevatten ten aanzien van de bepaling over verlofopbouw, is het aan de cao-partijen om daarvoor een nadere regeling te treffen.

De rechter heeft de vorderingen van werkneemster afgewezen. Werkgever mocht in dit geval het negatieve verlofsaldo verrekenen. Ondanks dat werkneemster in het ongelijk werd gesteld, werden de proceskosten gedeeld. Vanwege de aard en het principiële karakter van de zaak achtte de rechter dit redelijk.

Conclusie

Een negatief verlofsaldo kan in beginsel worden verrekend met een eindafrekening. De omstandigheden van het geval of een van toepassing zijnde cao kan dit anders maken. Om achteraf discussie te voorkomen is het verstandig om vooraf duidelijk contractuele afspraken te maken over verrekening van een negatief verlofsaldo bij einde dienstverband. Wij passen uw arbeidsovereenkomst, indien gewenst, hier graag op aan.