Mag je vakantiedagen tijdens ziekte afboeken als er sprake is van een collectieve bedrijfssluiting?

Stel: jouw bedrijf hanteert altijd een collectieve bedrijfssluiting, maar een van de werknemers binnen jouw bedrijf is gedurende de bedrijfssluiting ziek. Mag je dan alsnog de vakantiedagen afboeken? In een recente zaak bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant stond deze vraag centraal. Het geschil ontstond doordat de werkgever meende dat de werknemer een negatief verlofsaldo had, terwijl de werknemer van mening was dat hij nog vakantiedagen had die bij het einde van zijn dienstverband uitbetaald moesten worden.

Achtergrond van de zaak:

De werknemer, die sinds 2004 in dienst was bij de werkgever, raakte op 28 oktober 2021 arbeidsongeschikt. In de periode tussen zijn ziekte en het einde van zijn dienstverband was er sprake van collectieve bedrijfssluitingen (in de zomer en rond kerst). De werkgever boekte desondanks toch de verlofuren van de werknemer af over de periode dat het bedrijf collectief gesloten was. De werknemer stelde zich echter op het standpunt dat hij nooit heeft ingestemd met het opnemen van vakantiedagen tijdens ziekte en stelde dat de werkgever in strijd met de wet handelde.

De werknemer vorderde daarom betaling van het verlofsaldo, plus wettelijke verhogingen en rente. De werkgever stelde daarentegen dat de werknemer een negatief verlofsaldo had door de afschrijvingen tijdens de ziekteperiode en verweerde zich tegen de betaling van het verlofsaldo. Wie had gelijk?

De kantonrechter en de wetgeving:

De kantonrechter oordeelde dat de vordering van de werknemer terecht was en dat de werkgever de vakantiedagen ten onrechte had afgeschreven tijdens de ziekteperiode. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende overwegingen:

1. Hoofdregel en uitzonderingen bij ziekte: De wet is duidelijk: een zieke werknemer heeft recht op vakantie. Dat een werknemer tijdens ziekte recht heeft om vakantie op te nemen, levert echter niet zonder meer een grond voor de werkgever op om de vakantiedagen ook daadwerkelijk af te boeken. Hoofdregel is dat dagen waarop een werknemer ziek is gedurende zijn vakantie niet kunnen gelden als vakantie. Deze hoofdregel geldt ook tijdens een collectieve bedrijfsvakantie.De wet biedt echter de mogelijkheid om van deze hoofdregel af te wijken. In de eerste plaats is het mogelijk om ‘in een voorkomend geval’ met de werknemer af te spreken dat wél vakantie wordt opgenomen tijdens ziekte. De nadruk ligt hier op ‘in een voorkomend geval’. Dat betekent dat de werkgever met een zieke werknemer afspraken kan maken over opname van vakantiedagen op het moment dat er concreet sprake is van een vakantie.

De tweede uitzondering gaat over het bij voorbaat  afspreken dat vakantiedagen worden opgenomen, ook als de werknemer tijdens de vakantie ziek is. Je spreekt dan voorafgaand aan de ziekte al vast dat het verlof ook tijdens ziekte wordt afgeschreven. Let op! Partijen kunnen deze afspraak “bij voorbaat” alleen maken voor de zogenaamde bovenwettelijke vakantiedagen. Een afspraak bij voorbaat kan dus niet gaan over wettelijke vakantiedagen van de werknemer.

2. Schriftelijke instemming: de werkgever had niet kunnen aantonen dat er een schriftelijke overeenkomst was over het afschrijven van vakantiedagen tijdens de ziekteperiode van de werknemer. Dit was noodzakelijk volgens de wet, maar de werkgever slaagde hier niet in.

Deze uitspraak onderstreept het belang van heldere, schriftelijke afspraken bij het afschrijven van vakantiedagen, vooral wanneer een werknemer ziek is. Werkgevers die collectieve bedrijfssluitingen hanteren, moeten er rekening mee houden dat ze expliciete toestemming moeten verkrijgen van een zieke werknemer om vakantiedagen af te schrijven tijdens ziekte. Dit geldt zelfs als de sluiting deel uitmaakt van het bedrijfsbeleid en al jaren gebruikelijk is.

Conclusie en tip voor werkgevers:

Als werkgever is het van cruciaal belang om schriftelijke afspraken te maken over vakantiedagen, zeker wanneer het gaat om afwijkingen van de wettelijke hoofdregel, zoals vakantiedagen afboeken tijdens ziekte. Dit voorkomt juridische geschillen en zorgt voor transparantie voor zowel de werkgever als de werknemer.

Maakt jouw bedrijf gebruik van collectieve bedrijfssluitingen? Dan kan het verstandig zijn om bij voorbaat al afspraken te maken met jouw werknemers over de afschrijving van bovenwettelijke vakantiedagen tijdens ziekte. Heb je op dit moment een zieke werknemer? Ga dan met jouw werknemer in gesprek en vraag alsnog schriftelijke instemming voor het afboeken van de vakantiedagen tijdens ziekte.