Ik stop ermee!
4 mei 2023
Momenteel lijkt staken weer een hot topic te zijn in onze maatschappij. De schappen bij de Albert Heijn zijn leeg omdat in de distributiecentra wordt gestaakt en ook bij VDL Nedcar wordt gestaakt. Maar wat is staken precies en wanneer mag dat? En heeft een stakende werknemer recht op loon?
Een staking heeft vaak te maken met een arbeidsconflict. Wanneer werknemers (collectief) ontevreden zijn over bijvoorbeeld hun arbeidsvoorwaarden en onderhandelingen daarover vastlopen, kunnen zij gezamenlijk tijdelijk hun werkzaamheden neerleggen. Op deze manier oefenen zij druk uit op de werkgever. Er zijn twee soorten stakingen; een spontane staking wordt ook wel een wilde staking genoemd. Daarnaast is er een georganiseerde staking, dit is een staking onder leiding van een vakbond of belangenorganisatie.
Het recht om te staken is vastgelegd in het Europees Sociaal Handvest[1]. In beginsel is een werknemersorganisatie vrij in de keuze van middelen om haar doel te bereiken, maar het stakingsrecht is niet onbeperkt. De Hoge Raad heeft bepaald dat de staking ‘redelijkerwijs moet kunnen bijdragen aan een doeltreffende uitoefening van het recht op collectief onderhandelen’. Hiervan is in de praktijk snel sprake. Als een staking te veel (veiligheids)risico’s met zich meebrengt, kan de rechter een staking verbieden.
Een werknemer die staakt heeft geen recht op loon. Een werknemer die lid is van een vakbond en meedoet aan een georganiseerde staking, kan vaak wel een stakingsuitkering krijgen van de vakbond.
Een in het oog springende (en enigszins pijnlijke) recente staking is de staking van werknemers van vakbond FNV afgelopen week. De werknemers van de vakbond willen betere arbeidsvoorwaarden en het ultimatum dat het personeel had gesteld verliep afgelopen maandagochtend. Deze staking zal het imago van de vakbond niet veel goeds doen. De stakende werknemers van vakbond FNV hebben geen recht op loon, maar wel op een stakingsuitkering?
Krijgt u te maken met een staking en wilt u weten wat u hiertegen kunt doen? Neem gerust contact met ons op.
[1] “With a view to ensuring the effective exercise of the right to bargain collectively, the Parties recognize the right of workers and employers to collective action in cases of conflicts of interest, including the right to strike, subject to obligations that might arise out of collective agreements previously entered into.”.
Gepubliceerd op LinkedIn, 4 mei 2023